CÂU CHUYỆN SẢN PHẨM RƯỢU MƠ YÊN TỬ 

Yên Tử là vùng đất thiêng được Phật hoàng Trần Nhân Tông chọn làm nơi tu hành. Trên núi Yên Tử có 1 ngôi chùa cổ có tên chùa Lân. Trên đường tu hành, vua dừng chân nghỉ lại chùa Lân và có một giấc mơ lạ cưỡi rồng bay lượn trong động lớn với khung cảnh tuyệt đẹp và rất nhiều hoa trái thơm ngát. Khi tỉnh giấc, vua vẫn ngửi thấy mùi hương thoang thoảng, đó chính là hương thơm từ quả mơ chín. Vua cùng các đệ tử thắp lửa thì thấy rồng đất bò về nằm kế bên. Vua Trần Nhân Tông thấy vậy bèn đặt tên chùa là Long Động Tự.

Trong vườn chùa Lân trồng rất nhiều mơ, mỗi mùa mơ đến cả khu vườn thơm ngát mùi mơ chín. Các gia đình sinh sống xung quanh chùa thường hái mơ chín mang về ngâm đường và ngâm rượu cho ra loại rượu mơ màu hổ phách, có hương thơm, vị ngọt dễ uống. Rượu mơ khi uống mang lại cảm giác lâng lâng khoan khoái, có tác dụng an thần giúp ngủ sâu giấc khỏe người. Du khách thập phương khi đến Yên Tử thường mua rượu mơ về làm quà. Nhận thấy tiềm năng phát triển của rượu mơ – Đặc sản Yên Tử. Năm 2005, UBND tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo lập đề án phát triển rượu mơ trong chương trình phát triển kinh tế tại Uông Bí và giao nhiệm vụ cho Công ty TNHH Thăng Long nghiên cứu phát triển sản phẩm rượu mơ Yên Tử. Đến nay, rượu mơ Yên Tử cao cấp đóng chai thủy tinh hiện đại đã được Công ty TNHH Thăng Long sản xuất quy mô lớn trên dây truyền thiết bị châu Âu đạt tiêu chuẩn chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, được khách hàng đặc biệt đón nhận và được phân phối trên toàn quốc. Trong quá trình phát triển, sản phẩm rượu mơ Yên Tử đã được nhiều giải thưởng chứng nhận uy tín: đạt 5 sao tại Cuộc thi đánh giá và xếp hạng sản phẩm OCOP tỉnh Quảng Ninh năm 2017; lọt top 10 sản phẩm đánh giá tiềm năng 5 sao OCOP Quốc gia năm 2019; Top 100 đặc sản quà tặng Việt Nam (2021-2022)  do Hội kỷ lục gia Việt Nam bình chọn.

TÁC DỤNG CỦA MƠ YÊN TỬ

Mơ Yên Tử là loại quả đặc sản địa phương có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe. Theo nghiên cứu tác dụng của mơ Yên Tử của sở nghiên cứu thực phẩm tỉnh Norin Nhật Bản năm 1999 cho rằng trong tinh chất của quả mơ Yên Tử có những thành phần chức năng sau, chủ yếu bao gồm acid citric, acid malic, HMF và hydroxy methylfurfural citric acid ester (mumefural) … gồm có tất cả 16 tác dụng lớn…

1.TÁC DỤNG SÁT KHUẨN CỦA QUẢ MƠ YÊN TỬ
Cho quả mơ khô vào cơm sẽ không bị hỏng, đây là kinh nghiệm mà người Nhật truyền lại từ xa xưa 
Căn bệnh dịch tả xảy ra vào thời Edo đến thời Minh Trị đã từng khiến cho người Nhật rơi vào tình cảnh tử vong, lúc đó quả mơ được xem như là loại vũ khí hiệu quả để chống lại căn bệnh tả. 
Tinh chất của quả mơ có tác dụng diệt khuẩn mạnh mẽ các loại vi khuẩn trong ruột và dạ dày, chất acid citric có tác dụng hữu hiệu trong việc cải thiện tình trạng đau bụng đi ngoài 

2. MƠ YÊN TỬ LÀ THỰC PHẨM TÍNH KIỀM SIÊU MẠNH
Nếu ăn 100g đường cát trắng (thực phẩm có tính acid) thì chỉ cần ăn 2g tinh chất mơ là có thể trung hòa thành phần vị chu 
Làm cho máu trong cơ thể duy trì ở trạng thái tính kiềm yếu, con người mới có thể khỏe mạnh được. Khi máu xuất hiện tính acid nó sẽ xảy ra triệu chứng lo lắng bất an , nhạy cảm thần kinh , các trạng thái khác như đau đầu, hoa mắt, đau mỏi vai , mất ngủ, ung thư dạ dày, bệnh tiểu đường…cũng là do acid trong máu gây ra

3.CHỨC NĂNG CẢI THIỆN ĐƯỜNG RUỘT VÀ DẠ DÀY CỦA QUẢ MƠ YÊN TỬ
Tác dụng thực tế trên động vật trong việc cải thiện ruột và dạ dày. 
Có tác dụng rõ rệt với người hiện đại ngày nay dễ bị mắc bệnh “ Hội chứng kích thích ruột” (hay còn gọi là dị ứng viêm đường ruột) 
Ngoài tác dụng có thể cải thiện tình trạng đau bụng đi ngoài , acid hữu cơ trong quả mơ còn có thểthúc đẩy nhu động dạ dày ruột, cải thiện nguyên nhân gây ra táo bón. 

4. TÁC DỤNG GIẢM SỰ MỆT MỎI CỦA MƠ YÊN TỬ
Hàm lượng acid hữu cơ đạt từ 51-58% acid hữu cơ nồng độ cao , kết hợp với khoáng chất hấp thu hàng ngày trong thực vật, hai chất trên kết hợp với nhau tiến nhanh đến vòng acid citric giúp hấp thu và trao đổi tiêu hó 
Trong tinh chất của quả mơ có chứa hàm lượng gấp 10 lần acid citric trong quả chanh, nó có thể chuyển hóa các chất dinh dưỡng thừa thành nhiệt lượng, đồng thời phân giải và thải ra ngoài cơ thể các chất không cần thiết, cơ thể con người sẽ không còn chất acid lactic tích tụ gây mệt mỏi được sinh ra khi thực vật tích trữ không thể đốt cháy hoàn toàn 
Có thể cải thiện hiệu quả các hiện tượng mệt mỏi như cứng cơ bắp, đau mỏi vai 

5. TÁC DỤNG GIẢM STRESS CỦA MƠ YÊN TỬ
Năm 2003, Nhật Bản đã đưa ra bằng chứng mới nhất về tác dụng chống lại áp lực của tinh chất quả mơ. 

6. TÁC DỤNG NÂNG CAO TỈ LỆ HẤP THỤ CANXI CỦA MƠ YÊN TỬ
Vì acid citric có thể nâng cao tỉ lệhấp thụ canxi , và tinh chất trong quả mơ có thể kích thích nhu động dạ dày ruột và thúc đẩy hấp thu dinh dưỡng, hơn nữa có thể hoạt hóa quá trình chuyển hóa , giúp hình thành xương. 

7. TÁC DỤNG ĐIỀU TIẾT HUYẾT ÁP CỦA MƠ YÊN TỬ
Thí nghiệm chứng minh cho thấy quả mơgiảm huyết áp hiệu quả, hơn nữa cũng có thể loại bỏ lượng lớn thành phần Natri gây ra hiện tượng tăng huyết áp. 
Suy giảm hoạt tính enzim ACE , bài tiết Natri dư thừa, có tác dụng điều tiết huyết áp. [Thuốc chống nhóm ACE] là một trong những thuốc chữa cao huyết áp, ACE là chỉenzim tồn tại trong máu làm cho huyết áp tăng lên. [Thuốc chống nhóm ACE] có thể chống lại hoạt tính của loại enzim này, có hiệu quảtrong việc giảm huyết áp. 

8.TÁC DỤNG CHỐNG DỊ ỨNG CỦA MƠ YÊN TỬ
Sức miễn dịch giảm sút là nguyên nhân gây gia tăng các loại bệnh dị ứng, tinh chất quả mơcó thể giảm nhẹ tình trạng của bệnh dị ứng. 
Tinh chất quả mơ có thể phòng ngừa hiệu quả và cải thiện các bệnh dị ứng với phấn hoa, viêm da và hen suyễn. 

9. TÁC DỤNG TĂNG CƯỜNG CHỨC NĂNG GAN CỦA MƠ YÊN TỬ
Phòng ngừa lắng cặn chất béo, bảo vệ và tăng cường chức năng gan. 
Tinh chất quả mơ giàu hàm lượng acid hữu cơ có thề nâng cao chức năng của gan giúp giải độc và cóthể phòng chống lắng cặn chất béo trong gan và huyết quản để bảo vệ gan. 

10. HIỆU QUẢ TRONG CHĂM SÓC SẮC ĐẸP CỦA MƠ YÊN TỬ
Tinh chất quả mơ có thể thúc đẩy trẻ hóa tiết tố hormon, cũng có hiệu quả đối với tàn nhang và mụn trứng cá. 
  Tác dụng của quả mơ có thể giúp các cơ quan nội tạng khỏe mạnh , đây cũng là lời diễn thuyết của Ts. Matsumoto Hiroshichi khi đến Đài Loan : “ Không nên chỉ làm một người đẹp ở bên ngoài , mà cũng cần phải làm người đẹp cả ở bên trong, vẻ đẹp khỏe mạnh bên ngoài sẽ làm cho bạn xinh đẹp , cái đẹp ở bên trong cơ thể sẽ làm cho bạn sống thêm 5 năm nữ” 
Lượng mỡ dư thừa là kẻ thù lớn nhất của sức khỏe và sắc đẹp , cách nhanh nhất của làn da đẹp nằmở chỗ duy trì bên trong cơ thể luôn được khỏe mạnh. 

11. TÁC DỤNG CẢI THIỆN LƯU THÔNG MÁU CỦA MƠ YÊN TỬ
Tinh chất trong quả mơ có tác dụng điều tiết lưu thông máu cho cả những trường hợp máu khó lưu thông. 
Qua sự kiểm chứng đã chứng minh rằng chất Mumefural có trong quả mơ có tác dụng tuyệt vời cho sự lưu thông máu và có khảnăng ức chế tế bào ung thư. 

12.NÂNG CAO CHỨC NĂNG MIỄN DỊCH CỦA CÁC TẾ BÀO CỦA MƠ YÊN TỬ
Mấu chốt của việc nâng cao khả năng miễn dịch chính là tăng cường các tế bào miễn dịch các đại thực bào; các đại thực bào có lợi sẽ ăn những thực bào ngoại lai như tế bào tác nhân gây bệnh, hoá chất độc hại, chất thải của cơ thể, tế bào ung thư, điều này vô cùng có lợi cho cơ thể con người. 
Tinh chất trong quả mơ có tác dụng thúc đẩy phát triển của những thực khuẩn có lợi, trong thực nghiệm đã chứng minh quả mơ có tác dụng tăng gấp hai lần số lượng những tế bào thực khuẩn có lợi đồng thời cải thiện chức năng của nó. 

13. TÁC DỤNG PHÒNG NGỪA BỆNH UNG THƯ CỦA MƠ YÊN TỬ
Hiệu quả rõ rệt trong ức chế những đột biến gây ung thư. Qua kiểm chứng cho thấy, tinh chất trong quả mơ có khả năng ngăn chặn sự đột biến tế bào thường thành tế bào ung thư. 
Tự tiêu diệt các tế bào ung thư. 
Giảm độc tính của thuốc chống ung thư và giảm tác dụng phụ của thuốc. 
Có hiệu quả đối với cả bệnh ung thư máu (bệnh máu trắng). 

14. TÁC DỤNG PHÒNG NGỪA BỆNH LIÊN QUAN ĐẾN SỎI CỦA MƠ YÊN TỬ
Tinh chất trong quả mơ giàu acid citric, nếu trong máu có canxi nhưng với sự kết hợp của acit citric có thể hòa tan canxi dư thừa để ngăn ngừa bệnh liên quan đến sỏi. 
15.HIÊU QUẢ TRONG VIỆC GIẢM ĐAU CỦA MƠ YÊN TỬ
Quá trình kiểm chứng đã chứng minh chất BG trong quả mơ có tác dụng giảm đau tương tự như aspirin. 
Tinh chất trong quả mơ có tác dụng ngăn ngừa hoặc cải thiện tình trạng đau đầu. 

16.CHẤT CHỐNG OXI HOÁ CỦA MƠ YÊN TỬ
Có tác dụng loại bỏ những nguyên nhân gây ra hiện tượng Oxi hoá 
Có thể loại bỏ sự lão hoá, thủ phạm gây ung thư – chính là hoạt chất gây ra hiện tượng Oxi hoá, trong quá trình hô hấp sẽhít phải những chất Oxi hoá vào cơ thể và vì một lý do nào đó tạo thành nguyên nhân phản ứng hoá học, gây nên sự Oxi hoá một cách mạnh mẽ, nó sẽ gây ra sự lão hoá dẫn đến những tế bào thường đột biến thành tế bào ung thư, nhưng tinh chất của quả mơ có thể loại bỏ được những hoạt chất Oxi hoá đó, đây chính là chìa khoá của sứa khoẻ.“Tinh chất mơ” là thực phẩm có lợi cho sức khoẻ được ví quý như vàng đen, 1 kg mơ tươi chỉ chiết suất được 20g tinh chất mơ và nồng độ đậm đặc gấp 40 lần so với sản phẩm cô đặc.

ĐẶC SẢN RƯỢU MƠ YÊN TỬ

Để đáp ứng nhu cầu của du khách về một sản phẩm đặc trưng khi đến với khu danh thắng Yên Tử, tháng 2-2006, thị xã Uông Bí đã lập dự án sản xuất rượu mơ và giao cho Nhà máy Bia Thăng Long sản xuất. Sau gần 2 năm triển khai dự án, đến nay rượu mơ Yên Tử đã trở thành một sản phẩm đặc trưng của khu danh thắng Yên Tử và được du khách đánh giá cao về chất lượng Chị Trần Thuý Tập, Giám đốc Nhà máy Bia Thăng Long cho biết: Rượu mơ từ lâu đã được nhân dân trong vùng sản xuất và bán cho du khách đến với Yên Tử song loại rượu này sản xuất theo phương pháp thủ công với số lượng ít, sản phẩm chưa được kiểm định về chất lượng. Sau khi nhận dự án, chúng tôi tích cực tra cứu thông tin trên mạng Internet và đã tìm ra ‘’địa chỉ vàng’’ chuyên sản xuất các loại rượu có nguồn gốc từ hoa quả, nhất là rượu mơ – đó là nước Nhật. Tiếp đến chúng tôi đã sang Nhật Bản để tìm hiểu cụ thể về công nghệ sản xuất tại một số nhà máy lớn, có uy tín rồi đặt mối quan hệ mua công nghệ sản xuất. Sau gần 2 năm sản xuất thử nghiệm, sản phẩm rượu mơ Yên Tử đã thành công ngoài sự mong đợi của cán bộ, công nhân Nhà máy Bia Thăng Long. Rượu mơ sản xuất ra đạt chuẩn về màu sắc, hương vị và tiêu chuẩn chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm. Chai đựng rượu có hình thức đẹp, với những hoạ tiết, hoa văn được thiết kế mang nét riêng của danh thắng Yên Tử. 

Tháng 12-2007, lần đầu tiên sản phẩm rượu mơ do Nhà máy Bia Thăng Long chiết suất theo công nghệ Nhật Bản được trưng bày, giới thiệu tại khu danh thắng Yên Tử và đã thực sự trở thành một món quà độc đáo cho du khách. Đặc biệt trong lễ hội Xuân Yên Tử, sản phẩm rượu mơ luôn được du khách đánh giá cao về chất lượng, rượu sản xuất ra không đủ bán. Chỉ trong một tháng Hội Xuân, đã bán cho du khách trên 2.000 chai. Số lượng này tuy không lớn, song là sự thành công đối với một sản phẩm mới như rượu mơ Yên Tử. Sau khi du khách đã thưởng ngoạn cảnh đẹp hùng vĩ, nên thơ của chốn non thiêng Yên Tử sẽ có dịp thưởng thức chén rượu sóng sánh màu vàng hổ phách với hương vị nồng ấm, men say ngây ngất. Rượu mơ Yên Tử có vị chua, ngọt đậm đà khiến du khách có cảm giác lâng lâng khoan khoái. Đặc biệt, rượu mơ Yên Tử rất có lợi cho sức khoẻ, có tác dụng chữa các chứng ho, khó thở, hen suyễn, mát gan… 

Hiện nay khi rượu mơ Yên Tử đã được khách hàng đánh giá cao về chất lượng, từng bước khẳng định thương hiệu. Quả mơ và công dụng đối với sức khỏe Quả mơ là một loại quả quen thuộc, được ứng dụng nhiều trong đời sống. Quả mơ ngâm với đường là cách mà dân gian vẫn thường làm để tạo thành thứ nước uống có tác dụng giải khát. Khi đi ngoài nắng về, uống một cốc nước mơ có tác dụng giải nhiệt, phòng chống được cảm nắng, cảm nóng. Khi lao động vất vả, nhất là trong điều kiện nóng bức, uống nước mơ có tác dụng chống mệt mỏi, sinh tân, chỉ khát, chống khô miệng, giảm mồ hôi, giảm mất muối qua mồ hôi và giảm được lượng nước uống. Khi bị nóng sốt lâu ngày, uống nước mơ vừa có tác dụng thanh nhiệt, lại chống được tình trạng môi khô, miệng háo do nhiệt độ cơ thể tăng cao. Nước từ quả mơ cũng dùng tốt trong các trường hợp đau bụng nóng, đau bụng do kiết lị… Từ quả mơ, người ta cũng chế biến thành Ô mai, vừa là món ăn, vừa là vị thuốc. Cách chế biến Ô mai như sau: Quả mơ chín vàng được thu hái, đem phơi trong mát đến héo. Sau đó cho vào vai ngâm với muối, theo tỉ lệ 1kg mơ: 300g muối. Sau 3 ngày, 3 đêm thì vớt ra, tiếp tục phơi trong mát đến khi da quả mơ săn lại, rồi tiếp tục đem ngâm với muối theo cách trên. Làm liên tục như vậy 6 – 7 lần, tới khi da quả mơ săn chắc, có các hạt muối trắng mịn kết tinh trên bề mặt. Khi đó, có thể cất ở nơi khô mát, đem dùng dần. Để chế biến thành món ăn ưa thích, Ô mai được gia giảm thêm gừng sao khô và bột cam thảo 

Ô mai được dùng phổ biến trong nhân dân làm thuốc trừ ho, tiêu đờm, chữa viêm họng. Có thể dùng riêng Ô mai để ngậm; hoặc Ô mai kết hợp với Mật ong và một số thảo dược khác để chế thành cao dùng uống hoặc ngậm. Danh y Hải Thượng Lãn Ông đánh giá cao tác dụng của Ô mai. Ông viết “Ô mai có vị chua, tính liễm, có thể thăng, có thể giáng, giúp hạ khí, chỉ ho, có vai trò cốt yếu trong các bài thuốc chữa ho, nhất là chứng ho lâu ngày”. Vì vậy, trong đông y, Ô mai thường được thêm vào các bài thuốc dùng để chữa các chứng ho dai dẳng lâu ngày, ho lâu năm, ho tái đi tái lại, dẫn tới đau họng, khản tiếng, tức ngực, bụng, mệt mỏi, suy kiệt… 

Với những ứng dụng lâu đời như trên, ngày nay, Ô mai tiếp tục được sử dụng trong bào chế nhiều sản phẩm thuốc đông y dùng để trị ho. Như thuốc ho Bảo Thanh (Công ty Dược phẩm Hoa Linh), kết hợp Ô mai, Mật ong và các loại thảo dược quý, được nhân dân tín nhiệm. Dùng tốt trong các trường hợp ho mạn tính, ho dai dẳng lâu ngày, ho tái phát do dị ứng thời tiết…